Wystawa " Pozostała nie tylko pamięć"

Serdecznie zapraszamy do Muzeum Ziemi pałuckiej na wystawę czasową pt. " Pozostała nie tylko pamięć", z okazji 104 rocznicy wyzwolenia i odzyskania niepodległości.

Najcenniejszymi eksponatami wystawy – pierwszy raz prezentowanymi publicznie – będą pamiątki po pierwszym komendancie wojskowym Żnina i jego wyzwolicielu w dniu 1 stycznia 1919r. por. Tadeuszu Lerchenfeldzie. Są to portrety Komendanta i jego małżonki, przedmioty osobiste, fotografie i dokumenty. Portrety te - formatu 140x100 cm namalował artysta malarz ze środowiska poznańskiego okresu międzywojennego Henryk Jackowski. Wszystkie te pamiątki udostępnił na wystawę mieszkający w Gdyni wnuk komendanta p. Wojciech Lerchenfeld.

Na wystawie zaprezentowano zbiór odznaczeń i odznak organizacyjnych wręczanych uczestnikom powstania. Jego najcenniejszym elementem jest najrzadsza odznaka przyznawana matkom powstańców poległych bezpośrednio w walce „ Wielkopolska Matkom Poległych”. Każda z tych numerowanych odznak to śmierć konkretnej osoby. Większość z tych odznak bezpowrotnie zaginęła, gdyż zwyczajowo przypinana była ona przez rodzinę zmarłej matce powstańca by spoczęła w grobie symbolicznie wspólnie ze swym synem.

Imponujący jest także zbiór medali artystycznych poświęconych powstaniu. Jest to niemalże kompletny zbiór wszystkich wyemitowanych medali poświęconych tej tematyce. Wśród nich pierwszy medal rocznicowy odlany w 1956r. przedstawiając J.I. Paderewskiego na awersie, i scenę ataku powstańców pod poznańskim „Bazarem” na rewersie. Innym okazem z tego zbioru jest medal zaprojektowany przez artystę - żninianina - Józefa Kopczyńskiego. Wykonano go tylko w 3 egzemplarzach na medalierski konkurs. W tym artystycznym dziale należy zaznaczyć obecność zbioru karykatur dowódców powstania wykonanych przez Stefana Sonnenwenda a wydanych w 1920r. w Tece „Ver Sacrum” . Zbiorem kompletnym poszczycić się może niewiele muzeów w Polsce.

Zbiór bibliograficzny stanowią pierwsze publikacje monograficzne dotyczące powstania wydane w okresie międzywojennym. Niektóre z nich posiadają własnoręczne podpisy ich autorów. Są tam dedykacje gen. Józefa Dowbor – Muśnickiego, Zygmunta Wieliczki, Zygmunta Kittla i innych.

Grupę militariów reprezentuje autentyczny pałasz pruski wz. 1889 używany pierwotnie przez powstańca a później żołnierza Wojsk Wielkopolskich co dokumentuje nabita na rękojeści pałasza odznaka Wojsk Wielkopolskich oraz jego fotografia.

Ciekawostką są pruskie bony płatnicze miasta Kcyni postemplowane pieczątką powstańczą. Być może stacjonujący tam sztab Frontu Północnego regulował tymi bonami swe należności wobec powstańców - żołd ????

Ponadto indywidualne pamiątki rodzinne po przodkach powstańcach. Są to odznaczenia, fotografie, dyplomy, legitymacje i dokumenty weryfikacyjne wystawione przez różne organizacje kombatanckie a dostarczone na wystawę przez żyjących członków rodziny bądź spadkobierców.