Szlak rowerowy dookoła gminy Żnin
Szlak rowerowy Dookoła Gminy Żnin liczy 96 km i prowadzi przez wiele interesujących miejsc bogatych w krajobrazy, walory przyrodnicze, architekturę historyczną i sakralną oraz znane atrakcje turystyczne. Trasę w znacznej części wyznaczają dawne majątki ziemskie, dwory i pałace. Szlak poprowadzony jest głównie drogami asfaltowymi, ale znajdują się też odcinki dróg szutrowych, polnych i brukowanych.
Projekt można podzielić na dwa odrębne szlaki (Gmina Żnin Zachód, Gmina Żnin Wschód), ale propozycja opracowana została jako jeden szlak.
Żnin, Plac Wolności, 0 km
Start szlaku spod Wieży ratuszowej z XV w., w której znajduje się Muzeum Ziemi Pałuckiej. Ruszamy ulicami Śniadeckich, Kościuszki, Aliantów, Traugutta i wyjeżdżamy z miasta. Po przejechaniu 1 km docieramy do skrzyżowania z drogą podporządkowaną i skręcamy w prawo w kierunku wsi Jaroszewo. Tam za pierwszym zabudowaniem gospodarskim skręcamy w lewo na nową asfaltową drogę do wsi Brzyskorzystew.
Skręt w prawo do Jaroszewa
Skręt w lewo do Brzyskorzystwi
Nowa droga do Brzyskorzystwi
Brzyskorzystew, kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, 10,5 km
Parafia pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej powstała na przełomie XIII i XIV wieku. W 1826 roku kościół wraz z plebanią uległy spaleniu. Obecną świątynię zbudowano w latach 1826-1828. Kościół jest jedynym w Gminie Żnin kościołem należącym do Pałuckiego Szlaku Kościołów Drewnianych.
Kościół w Brzyskorzystwi
Od kościoła kierujemy się w lewą stronę i podążamy do wsi Dochanowo, którą przemierzamy na całej długości i skręcamy w lewo do wsi Gorzyce. Droga asfaltowa prowadzi przez niewielki las i po ok. 2 km docieramy do Gorzyc.
Droga leśna prowadząca z Dochanowa do Gorzyc
Gorzyce, kościół pw. Wszystkich Świętych i św. Rocha, odpoczynek,15 km
Parafia pw. Wszystkich Świętych i św. Rocha Gorzyce. Parafia założona i uposażona przez arcybiskupów gnieźnieńskich na przełomie XII i XIII wieku. W 1834 roku na miejscu poprzednich drewnianych kościołów zbudowano nowy, murowany.
Kościół w Gorzycach
Nieopodal kościoła znajduje się Szkoła Podstawowa z terenem rekreacyjnym, który stwarza doskonale warunki na odpoczynek i posiłek.
Następnie wracamy na drogę i kierujemy się na zachód drogą asfaltową w kierunku lasu, do którego docieramy po ok. 2 km. Tam skręcamy w lewo na drogę wapienną prowadzącą do wsi Paryż.
W Paryżu znajduje się dwór eklektyczny z końca XIX w. oraz park z zachowanym starodrzewem, którego właścicielem był Aleksander Guttry. Brał on czynny udział w organizowaniu powstań narodowych 1830, 1846, 1848, 1863. Obecnie dwór jest budynkiem mieszkalnym.
Opuszczając Paryż skręcamy w lewo i kierujemy się do wsi Sielec.
Sielec, Dwór Marzeń, 23 km
Dwór z końca XVIII w. o skromnych cechach klasycystycznych. Ostatnim właścicielem zespołu dworsko – parkowego był wiceadmirał Józef Unrug – twórca Marynarki Wojennej w Polsce międzywojennej oraz obrońca Helu podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. Obecnie w dworze znajduje się Izba Admiralska, w której zobaczyć można pamiątki po wiceadmirale. Park przydworski, z uwagi na unikalne walory przyrodnicze, uznany został za najbardziej wartościowe założenie sztuki ogrodowej na Pałukach. Obiekt stanowi własność prywatną.
D
wór Marzeń w Sielcu
Wracamy na drogę i kontynuujemy trasę do Słębowa.
Słębowo, dwór i park, 26,5 km
Dwór późnoklasycystyczny z początku XX w., w którym mieści się szkoła podstawowa. Obok znajduje się park o pow. 5 ha z bardzo cennym drzewostanem, zarówno krajowego jak i obcego pochodzenia.
W parku znajdujemy kolejne dogodne miejsce do odpoczynku.
Park w Słębowie
Opuszczając Słębowo udajemy się DW 251 w kierunku Wągrowca i po ok. 1 km skręcamy w lewo do Ustaszewa.
W Ustaszewie zjeżdżamy z asfaltu i mamy do pokonania ok. 2 km brukowaną drogą do Uścikowa.
Zjazd z drogi asfaltowej na brukowaną w Ustaszewie
Uścikowo, pałac i park, 31,5 km
Eklektyczny pałac w Uścikowie został zbudowany w XIX wieku. W 1913 roku nastąpiła przebudowa założenia z fundacji Paula Winecke, który był ostatnim przedwojennym właścicielem majętności. W otoczeniu pałacu, do którego prowadzi podjazd, znajduje się park krajobrazowy (o powierzchni 3,34 ha), ze stawem, otoczony murem. W parku znajdują się marmurowe grobowce rodziny ostatnich właścicieli majątku. Obiekt stanowi własność prywatną.
Pałac w Uścikowie
Po opuszczeniu pałacu dojeżdżamy do drogi powiatowej w kierunku Janowca Wlkp. i po ok. 200 metrach skręcamy w lewo do Kaczkowa. Tu asfaltową drogę podróżujemy wśród pół do wsi Kaczkowo a następnie skręcamy w lewo do Cerekwicy.
Cerekwica, kościół pw. św. Mikołaja, pałac i park, 37 km
Parafia pw. św. Mikołaja Cerekwica. Obecna świątynia pochodzi z XIII, XIV stulecia. Była kilkakrotnie przebudowywana w XVI, XVII i XIX wieku.
Nieopodal kościoła znajduje się pałac eklektyczny z elementami renesansu francuskiego z 1876 roku oraz park założony w tym samym stylu. Spośród parkowego drzewostanu wyróżnia się miłorząb dwuklapowy wywodzący się z Chin i uważany za żywą skamieniałość. Obecnie w pałacu znajdują się mieszkania oraz dzierżawiony jest przez miejscowe przedsiębiorstwo.
Kościół pw. św. Mikołaja w Cerekwicy
Z Cerekwicy ruszamy w kierunku Żnina drogą powiatową, którą po 3 km docieramy do pierwszych zabudowań Żnina Wsi i przy przystanku autobusowym skręcamy w prawo na szutrową drogę do Bożejewiczek. Tu przy drodze znajduje się miasteczko westernowe.
Droga szutrowa w prawo do Bożejewiczek
Bożejewiczki, miastowerstern Silverado City, 41,5 km
Silverado City to kompleks rozrywkowy, w którym można przeżyć niezapomniane chwile rodem z Dzikiego Zachodu. Znajdują się tutaj m.in. strzelnice, chaty pokazowe, zagroda dla zwierząt, wioska indiańska, restauracja oraz plac zabaw. W programie artystycznym są inscenizowane scenki z życia mieszkańców wioski kowbojskiej, pokazy kaskaderskie, rodeo i inne.
Miasteczko western Silverado City
Wracamy na drogę i jadąc przez wieś docieramy do DK 5, wzdłuż której po drugiej stronie znajduje się ścieżka rowerowa, która doprowadza nas do Parku Miejskiego w Żninie. Jadąc ścieżką, po prawej stronie mamy panoramę Jeziora Czaple. Alejkami parkowymi docieramy do molo przy ul. Licealnej i w tym momencie możemy zakończyć pierwszą część szlaku o długości 46 km. Stąd blisko do Placu Wolności – miejsca początku trasy.
Po krótkim odpoczynku w tym miejscu lub na promenadzie przy plaży ruszamy w kierunku wschodniej części Gminy Żnin.
Żnin, Jezioro Czaple (Żnińskie Małe), 46 km
Molo przy ul. Licealnej
Promenada przy plaży
W dalszą drogę jedziemy do końca promenady i skręcamy w prawo na asfaltową szosę do wsi Skarbienice. Po drodze możemy podziwiać panoramę Żnina od południowej strony.
Panorama Żnina z drogi do Skarbienic
W Skarbienicach kończy się nawierzchnia asfaltowa i skręcamy w lewo na szutrową i dalej polną drogę do Wenecji.
Droga do Wenecji
Droga polna kończy się z początkiem zabudowań, na chwilę skręcamy w prawo na asfaltową jezdnię i po przejechaniu ok. 80 m zjeżdżamy z niej w lewo na polną drogę z przejazdem kolejowym, prowadzącą do Wenecji Dolnej.
Przejazd kolejowy na polnej drodze do Wenecji
Dalsza droga wiedzie wzdłuż Jeziora Weneckiego, więc dodatkowym walorem trasy jest panorama widoczna na prawie całym odcinku szlaku.
Jezioro Weneckie
Wenecja, Muzeum Koleji Wąskotorowej, ruiny zamku, 54 km
W Wenecji Dolnej docieramy do asfaltowej drogi i skręcając w prawo jedziemy do Muzeum Kolejki Wąskotorowej. Obok liczących 100 lat lokomotyw parowych i wagonów, jest tu stylowa poczekalnia oraz sprzęt i narzędzia kolejarskie sprzed wielu dziesiątków lat. Jest to jeden z nielicznych w Europie skansenów prezentujący tabor kolejowy na torach o szerokości 600 mm.
Obok znajdują się ruiny XIV-wiecznego gotyckiego zamku obronnego. Budowniczym i pierwszym właścicielem miejscowości był Mikołaj Nałęcz, zwany „krwawym diabłem”. Pisze o nim Adam Mickiewicz w I Księdze „Pana Tadeusza”.
Muzeum Kolejki Wąskotorowej
Nieopodal Muzeum znajduje się neogotycki kościół pw. Narodzenia NMP zbudowany w latach 1869-1872 z parkiem. Na przykościelnym cmentarzu znajduje się artystycznie wykonany nagrobek odkrywcy Biskupina, Walentego Szwajcera.
Opuszczamy Wenecję tą samą drogą i na granicy wsi skręcamy w lewo na szutrową drogę do Wenecji Górnej.
Droga w lewo do Wenecji Górnej
Po drodze mamy znów piękną panoramę Jeziora Weneckiego.
Dojeżdżamy do Wenecji Górnej i tam przy drodze powiatowej Żnin – Gąsawa znajduje się zabytkowa kuźnia podcieniowa z 1908 roku.
Kuźnia w Wenecji
Przecinamy drogę powiatową do Gąsawy i wjeżdżamy na szosę do Mogilna. Po ok. 3 km docieramy do lasu, w którym znajduje się pomnik zamordowanych Polaków w 1939 r.
Objeżdżając kępę drzew za pomnikiem znajdujemy dogodne miejsce do odpoczynku, pod specjalnie przygotowaną wiatą, otoczoną lasem. Po odpoczynku wracamy pod pomnik i po przeciwnej stronie szosy odnajdujemy zniszczoną asfaltową drogę przez las, której trzymamy się aż do wyjazdu z lasu na drogę powiatową Żnin – Ostrówce, przecinamy ją i wjeżdżamy dalej w las.
Po około 2,5 km malowniczej drogi docieramy do zabudowań mieszkalnych, za którymi skręcamy w lewo na polną drogę prowadzącą do Chomiąży Księżej.
Zjazd w lewo na polną drogę
Droga pnie się delikatnie pod górkę a na jej szczycie ukazuje nam się piękny widok na Jezioro Ostrowieckie.
Chomiąża Księża, 64,5 km
Do wsi wjeżdżamy asfaltową szosą, ale po chwili, za przystankiem autobusowym skręcamy w prawo na wapienną drogę.
Zjazd z asfaltu w prawo
Droga wapienna prowadzi przez zabudowania gospodarskie i rekreacyjne a dalej przechodzi w polną i podążamy nią prosto aż dotrzemy do asfaltowej szosy.
Przed końcowym zjazdem z górki po lewej stronie ukazuje nam się kurhan megalityczny. Grobowiec ten powstał w młodszej epoce kamienia (neolicie), na przełomie IV i III tysiąclecia p.n.e. Pod względem swej wielkości, stopnia skomplikowania konstrukcji, a także dobrego stanu zachowania, kierzkowski megalit należy do wyjątkowych w skali kraju budowli tego typu.
Kurhan megalityczny w Kierzkowie
Na drodze asfaltowej skręcamy w lewo i po chwili rozpoczynamy dość męczący podjazd do Kierzkowa.
Kierzkowo, kościół pw. Nawiedzenia NMP i Wszystkich Świętych, 69 km
Parafia erygowana w 1925 r. a kościół zbudowano w latach 1932-1934 w stylu neobarokowym.
Kościół w Kierzkowie
Z Kierzkowa podążamy tą samą drogą do Jadownik Rycerskich. Przy drodze mijamy zabytkową kuźnię z XIX w.
W centrum wsi skręcamy w prawo do Jadownik Bielskich, w których można odszukać pozostałości po dawnym parku dworskim z XIX w.
Dalej, na skrzyżowaniu skręcamy w lewo na wygodną asfaltową drogę w kierunku wsi Murczyn.
Skręt w lewo do Murczyna
W Murczynie kierujemy się w prawo, przejeżdżamy przez wieś i docieramy do DW 251. Przecinamy szosę i podążamy dalej do wsi Murczynek, w której można odszukać dawny dwór z 1901 roku o skromnych cechach klasycystycznych. Obecnie mieszkania komunalne. Tą samą drogą zmierzamy dalej, do kolejnego miejsca odpoczynku we wsi Januszkowo.
Januszkowo, miejsce postoju i odpoczynku, 79 km
Dogodne miejsce odpoczynku znajduje się na początku wsi.
W 1516 r. w Januszkowie urodził się poeta okresu odrodzenia Klemens Janicki, syn kmiecia, który stał się ambasadorem literatury polskiej na forum europejskim. W centrum wsi znajduje się pomnik autorstwa Pawła Trieblera.
Teren rekreacyjny w Januszkowie
Dalsza trasa wiedzie w prawo drogą powiatową w kierunku wsi Wawrzynki. W Wawrzynkach skręcamy w lewo do wsi Redczyce i tam ponownie w lewo kierujemy się do wsi Dobrylewo. Na końcu Dobrylewa mijamy pozostałości po parku krajobrazowym z XIX w.
Prosta droga wiedzie nas lekko pod górkę do wsi Wilczkowo, w której istniał dwór z XIX w., ale po licznych przebudowach zatracił swoją pierwotną architekturę a obecnie stanowi własność prywatną.
Szlak zmierza powoli ku końcowi, ale przejazd od Wilczkowa do Żnina posiada piękny walor krajoznawczy w postaci panoramy miasta od strony Dużego Jeziora Żnińskiego.
Panorama Żnina z Wilczkowa
Żnin, ul. Kl.Janickiego, 93,5 km
Przejazd przez Żnin odbywa się ul. Kl. Janickiego i prosto przez rondo Leona Lichocińskiego w ul. 700-lecia. Przy rondzie po prawej stronie mijamy dworzec Żnińskiej Kolei Powiatowej. Przy ul. 700-lecia znajdziemy Farę. Parafia pw. św. Floriana powstała na przełomie XI i XII w. Fara po kolejnym pożarze została w połowie XVIII wieku odbudowana w stylu barokowym. Kolejne przebudowy miały miejsce w latach 1792-1795. W żnińskiej farze kilkakrotnie dokonywano konsekracji biskupów. Świątynia była także nawiedzana przez polskich królów.
Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się Sufragania - dawny dwór biskupi, pochodzący z końca XVIII wieku, wybudowany dla biskupa sufragana Stefana Łubieńskiego. Ostatni odcinek ul. 700-lecia doprowadza nas do miejsca rozpoczęcia szlaku, czyli na żniński Rynek, który kończy trasę na 96 km.